De houdbaarheid van veiligheidshelmen

Er bestaat veel onduidelijkheid over de houdbaarheid van een veiligheidshelm. In de VCA Cursus wordt vermeld dat een veiligheidshelm maar een beperkte tijd mee gaat en "na een bepaalde periode" vervangen moet worden. Daarnaast zijn er nog andere factoren die de levensduur van een veiligheidshelm kunnen veranderen. Om meer duidelijkheid te creëren over bovenstaand onderwerp volgen hieronder een aantal belangrijke feiten en regels.

Materialen en kwaliteit

Ten eerste moet vermeld worden dat er veel verschil zit tussen de kwaliteit van bouwhelmen. Dit maakt het natuurlijk ook lastig om in één zin te zeggen wat de houdbaarheid is van veiligheidshelmen. Maar dat een helm na een bepaalde tijd vervangen dient te worden is een feit. Helmen zijn er in vele materiaalsoorten die allemaal een eigen levensduur hebben. Zo heeft een helm gemaakt van polyethyleen (PE) een levensduur van 3 jaar terwijl een helm gemaakt van ABS-polymeriaat (ABS), polyamide (PA) of polycarbonaat (PC) 5 jaar mee gaat. De genoemde materiaalsoorden vallen onder thermoplastische kunststoffen, naast deze thermoplastische kunststoffen zijn er ook thermoharden of duroplasten. Deze helmen zijn bijvoorbeeld gemaakt van textielfenol of glasvezelpolyester en verouderen tussen de 5 en 10 jaar. De hoogte van de kwaliteit van een helm is o.a. terug te vinden op de helm zelf. Hier is bij het recycle logo een cijfer genoteerd, hoe hoger het cijfer des te hoger is de kwaliteit van de helm. Ook dient er op de helm een CE markering te vinden zijn hiermee kan men aantonen dat het product minimaal voldoet aan de Europese veiligheidseisen. Daarnaast kun je de informatie over de kwaliteit en houdbaarheid van een bouwhelm ook terug vinden in de CE verklaring/overeenkomst die bij de helm geleverd wordt.

Beschadigingen en UV-straling

Naast de algemene regels omtrent de houdbaarheid van veiligheidshelmen zijn er ook nog andere factoren die een rol spelen in de levensduur van deze belangrijke beschermingsmiddelen. Zo kunnen lichte beschadingen zoals krassen deukjes, scheurtjes of breuken de levensduur sterk verkorten. Het is dus ook belangrijk om een bouwhelm regelmatig te controleren op dergelijke beschadigingen en indien nodig de helm vroegtijdig te vervangen. Daarnaast kunnen veiligheidshelmen ook in kwaliteit achteruit gaan door een (langdurige) blootstelling aan chemicaliën. Dit kan ook verf, stickermateriaal of sterke schoonmaakmiddelen betreffen. Helmen die regelmatig worden blootgesteld aan UV straling (zonlicht) moeten ook regelmatig worden gecontroleerd. Zonlicht kan er namelijk voor zorgen dat een helm op den duur broos wordt. Hoe dat komt?

Voornamelijk thermoplastische kunstoffen lijden onder de bijwerkingen van UV-licht. De UV-straling zorgt er namelijk voor dat de verhardende stof in thermoplastische kunstoffen (weekmaker) langzaam 'verdampt'. Hierdoor neemt de taaiheid van het materiaal en daarmee dus ook de kwaliteit van de helm af. Om dit proces te kunnen monitoren gebruiken bouwbedrijven steeds vaker veiligheidshelmen met een levensduurindicator. Deze indicator reageert op zonlicht (UV-straling) door van kleur te veranderen. Op deze manier is het eenvoudig bij te houden wanneer een helm aan vervanging toe is.

Wanneer moet je een bouwhelm vervangen?

In veel gevallen zal een veiligheidshelm vervangen moeten worden ondanks dat deze op het eerste gezicht nog prima in orde lijkt. Maar de Europese veiligheidsrichtlijnen zijn er niet voor niets dus dient men zich hier ook aan te houden. Vervang uw helm dus als deze tegen de houdbaarheidsdatum zit, of als u twijfelt over de beschadigingen van de helm. Daarnaast moet een helm uiteraard altijd direct worden vervangen wanneer deze is gevallen, een flinke klap heeft gehad of wanneer het binnenwerk van de helm niet strak genoeg meer zit.

Hoe gaat een bouwhelm langer mee?

Zorg ervoor dat de bouwhelm na gebruik goed, droog en schoon word opgeborgen. Idealiter is dit in een besloten droge ruimte zonder zonlicht of aanwezigheid van chemicaliën. Leg de helm dan ook zeker niet op de hoedenplank van een auto dit is een vaakvoorkomende fout door veel vakmensen. Door de helm goed te verzorgen zal de levensduur worden verlengd en hoeft u minder snel een nieuwe helm aan te schaffen.